Τι είναι η κατάψυξη ωαρίων
Η κατάψυξη ωαρίων (ή κρυοσυντήρηση ωαρίων) είναι μια τεχνική διατήρησης των ωάριων που περιλαμβάνει την ψύξη τους σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες προκειμένου να διατηρηθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται συνήθως όταν οι γυναίκες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους ωάρια για να κυοφορήσουν ή όταν θέλουν να αποθηκεύσουν τα ωάρια τους για μελλοντική χρήση. Η κατάψυξη ωαρίων μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις όπου η επικύρωση της ταυτότητας του γονέα είναι αναγκαία, όπως σε περιπτώσεις υιοθεσίας ή διαφορετικών νομικών διαδικασιών.
Η κατάψυξη ωαρίων πραγματοποιείται συνήθως σε ειδικά εξοπλισμένα κέντρα κατάψυξης όπου τα ωάρια αποθηκεύονται σε χαμηλές θερμοκρασίες, συνήθως κάτω από τους -180°C. Κατά τη διαδικασία αυτή, πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα ωάρια δεν θα υποστούν βλάβη από την κρυοσυντήρηση και ότι θα παραμείνουν στην ίδια κατάσταση με την οποία αποθηκεύτηκαν. Για να διασφαλιστεί αυτό, τα ωάρια αναμιγνύονται με ένα υγρό που περιέχει κρυοπροστατευτικές ουσίες, που βοηθάει στην προστασία τους από τη βλάβη που μπορεί να προκληθεί από την ψύξη.
Η διαδικασία της κατάψυξης ωαρίων είναι ασφαλής και αποτελεί μια αποτελεσματική μέθοδο διατήρησης των ωαρίων.
Ωστόσο, η επιτυχία της επαναφοράς των κατεψυγμένων ωαρίων στη συνέχεια εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:
- η ηλικία της γυναίκας,
- η ποιότητα του σπέρματος του συντρόφου,
- η επιλεξιμότητα της γυναίκας για έναν συγκεκριμένο τύπο θεραπείας και
- οι προοπτικές για μια υγιή εγκυμοσύνη.
Πριν αποφασίσετε να καταψύξετε τα ωάριά σας, συζητήστε το θέμα με τον γυναικολόγο σας και εξετάστε τις πιθανές επιπτώσεις και τα κόστη της διαδικασίας.
Πόσο ασφαλής είναι η διαδικασία;
Η διαδικασία της κατάψυξης ωαρίων έχει αποδειχθεί ότι είναι ασφαλής και αποτελεσματική. Υπάρχουν δεδομένα που υποστηρίζουν ότι η επαναφορά κατεψυγμένων ωαρίων μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης και γέννας υγιών μωρών.
Ωστόσο, όπως και με κάθε ιατρική διαδικασία, υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι και πιθανές επιπλοκές. Μερικοί από αυτούς τους κινδύνους μπορεί να περιλαμβάνουν:
- τη βλάβη των ωαρίων κατά τη διαδικασία της κατάψυξης,
- πιθανότητα απορρόφησης υγρού κατά τη διαδικασία της απόψυξης και
- αποτυχία επαναφοράς των κατεψυγμένων ωαρίων.
Ωστόσο, οι κίνδυνοι αυτοί είναι συνήθως σπάνιοι και οι γυναίκες που αποφασίζουν να καταψύξουν τα ωάριά τους συνήθως υποβάλλονται σε αναλυτικές εξετάσεις για να βεβαιωθούν ότι είναι υγιής και ότι τα ωάρια τους είναι σε καλή κατάσταση πριν από τη διαδικασία της κατάψυξης.
Συνεπώς, είναι σημαντικό να συζητήσετε τους κινδύνους και τα πλεονεκτήματα της κατάψυξης των ωαρίων με έναν ειδικό πριν αποφασίσετε να το κάνετε. Επίσης, οι πιθανές επιπλοκές της διαδικασίας της κατάψυξης και επαναφοράς των ωαρίων στη συνέχεια μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με τον εκάστοτε ασθενή και τη διαδικασία που χρησιμοποιείται.
Ο Dr Θ. Καλαμπόκας είναι ειδικός στη στη Γυναικολογική Ενδοκρινολογία, Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Υστεροσκόπηση, Ενδοσκόπηση
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρετε τυχόν παρενέργειες ή συμπτώματα που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας στον ειδικό σας για να εξασφαλίσετε ότι η διαδικασία προχωράει κανονικά και ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Πόσο αποτελεσματική μέθοδος είναι κατάψυξη ωαρίων;
Η κατάψυξη των ωαρίων είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για τη διατήρηση των ωαρίων για μελλοντική χρήση σε προγράμματα αναπαραγωγής. Η διαδικασία κατάψυξης μπορεί να διατηρήσει την ακεραιότητα των ωαρίων και την ικανότητά τους να επικοινωνούν με τα σπερματοζωάρια, οπότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην εκτόξευση της εγκυμοσύνης και την αναπαραγωγή.
Επιπλέον, η κατάψυξη των ωαρίων μπορεί να παράσχει μια επιλογή για ανθρώπους που θέλουν να καθυστερήσουν την αναπαραγωγή τους για οποιονδήποτε λόγο, όπως γιατί βρίσκονται σε στάδιο σπουδών ή επαγγελματικής καριέρας και δεν έχουν ακόμη αποφασίσει πότε θέλουν να αποκτήσουν παιδιά.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η κατάψυξη των ωαρίων δεν εγγυάται την επιτυχία της αναπαραγωγής. Η επιτυχία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία και η υγεία της γυναίκας και η ποιότητα του σπέρματος του συντρόφου. Επιπλέον, η διαδικασία της αποθήκευσης των ωαρίων σε κατάψυξη, εξαρτάται επίσης από την ποιότητα του εξοπλισμού και τη δεξιότητα των ειδικών που πραγματοποιούν τη διαδικασία κατάψυξης.
Τέλος, πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι ηθικές και κοινωνικές πτυχές της κατάψυξης των ωαρίων. Πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν την κατάψυξη των ωαρίων ως ένα εργαλείο για τη διατήρηση της επιλογής τους για αναπαραγωγή, ενώ άλλοι βλέπουν την κατάψυξη ωαρίων ως μια πιθανότητα για να ξεπεράσουν τη φυσιολογική γήρανση και την υπογοναδισμό. Παρόλα αυτά, πρέπει να δοθεί προσοχή στη δυνητική ανθρώπινη αναπαραγωγή, καθώς και στις κοινωνικές επιπτώσεις και πρακτικές της κατάψυξης των ωαρίων.
Πως γίνεται η διαδικασία της κατάψυξης ωαρίων;
Η διαδικασία της κατάψυξης των ωαρίων περιλαμβάνει τις εξής βασικά στάδια:
- Συλλογή των ωαρίων: Η συλλογή των ωαρίων πραγματοποιείται από ειδικούς ιατρούς και γίνεται συνήθως κατά τη διάρκεια μιας ιατρικής παρέμβασης όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση.
- Προετοιμασία των ωαρίων: Τα ωάρια εξετάζονται για να διαπιστωθεί η ποιότητά τους και να αφαιρεθούν τυχόν κυστίδες ή ανωμαλίες που ενδέχεται να επηρεάσουν την επιτυχία της κατάψυξης.
- Κατάψυξη των ωαρίων: Τα ωάρια τοποθετούνται σε έναν ειδικό χώρο κατάψυξης και υπόκεινται σε περιοδική επανατακτοποίηση της θερμοκρασίας. Συνήθως, χρησιμοποιείται υγρό άζωτο για να πραγματοποιηθεί αυτή η διαδικασία.
- Αποθήκευση των ωαρίων: Μετά την κατάψυξη, τα ωάρια αποθηκεύονται σε συγκεκριμένους χώρους κατάψυξης σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (-196 βαθμοί Κελσίου). Σε αυτή τη φάση, τα ωάρια παραμένουν σε κατάσταση αδρανοποίησης και δεν υποστηρίζουν καμία βιολογική δραστηριότητα. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αποθηκευτούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, χωρίς να υποστούν καμία βλάβη.
- Απόψυξη των ωαρίων: Πριν από τη χρήση, τα ωάρια αποψυχθούν στους 37 βαθμούς Κελσίου και υπόκεινται σε διαδικασίες επανατακτοποίησης της θερμοκρασίας, ούτως ώστε να αποφευχθούν οι βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η υψηλή θερμοκρασία στα κύτταρα.
Η διαδικασία της κατάψυξης των ωαρίων είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος που χρησιμοποιείται ευρέως για να διατηρηθούν τα ωάρια και να δοθεί στους ανθρώπους η δυνατότητα να κάνουν οικογένεια σε ένα στάδιο της ζωής τους που ίσως δεν θα ήταν δυνατόν αλλιώς. Εντούτοις, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη τα ρίσκα που σχετίζονται με τη διαδικασία αυτή και να ακολουθούνται όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα.
Πως γίνεται η διαδικασία της εμφύτευσης;
Η διαδικασία της εμφύτευσης (ή μεταφοράς) των κατεψυγμένων ωαρίων στη μήτρα της γυναίκας πραγματοποιείται με έναν απλό χειρουργικό επεμβατικό τρόπο. Η εμφύτευση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε φυσιολογικό κύκλο ή μετά από ενδομητριακή ενίσχυση της ωοθηκικής λειτουργίας με χρήση φαρμάκων.
Η διαδικασία εμφύτευσης μπορεί να γίνει με μία από δύο τεχνικές:
Υπογλυκαιμική διαδικασία (υπογλυκαιμική επίδραση): Σε αυτή την περίπτωση, η επιθυμητή ποσότητα των κατεψυγμένων ωαρίων ενσωματώνεται στη μήτρα της γυναίκας με τη βοήθεια ενός μικρού καθετήρα που εισάγεται μέσω του κόλπου.
Χειρουργική διαδικασία: Αυτή η διαδικασία απαιτεί μια μικρή χειρουργική επέμβαση και εκτελείται υπό τοπική αναισθησία. Ο γυναικολόγος εισάγει έναν λεπτό σωλήνα μέσω του κόλπου και της κολπικής χώρας στην κορυφή της μήτρας, όπου ενσωματώνονται τα κατεψυγμένα ωάρια.
Αμφότερες οι τεχνικές είναι ασφαλείς διαδικασίες.
Μετά την εμφύτευση, οι γυναίκες συνήθως λαμβάνουν ορμονικά φάρμακα για να βοηθήσουν στην ενίσχυση του ενδομητρίου και να διασφαλίσουν ότι το έμβρυο θα είναι πιο πιθανό να εγκατασταθεί στην εσωτερική επιφάνεια της μήτρας. Οι γυναίκες μπορεί να αναγκαστούν να λάβουν αυτά τα φάρμακα για μερικές εβδομάδες μετά την εμφύτευση, μέχρι να είναι σίγουρο ότι το έμβρυο έχει εγκατασταθεί στη μήτρα.
Αν και η εξωσωματική γονιμοποίηση και η εμφύτευση του εμβρύου μπορεί να είναι επιτυχημένη, υπάρχει πάντα ένας μικρός κίνδυνος.
Για πόσο χρονικό διάστημα μπορούν να υποθηκευθούν τα ωάρια;
Τα ωάρια που αποθηκεύονται με τη μέθοδο της κατάψυξης μπορούν να διατηρηθούν για πολλά χρόνια, ακόμη και για δεκαετίες, αν αποθηκευτούν σε κατάλληλες συνθήκες. Η διατήρηση των ωαρίων σε χαμηλές θερμοκρασίες (-196 βαθμούς Κελσίου) σημαίνει ότι η βιολογική δραστηριότητα των ωαρίων είναι σχεδόν ανενεργή και έτσι αποφεύγονται οι βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η πάροδος του χρόνου στα κύτταρα των ωαρίων.
Ωστόσο, η περίοδος διατήρησης μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις συνθήκες αποθήκευσης, τον τύπο του υλικού συσκευασίας και τις επιστημονικές δεξιότητες των ειδικών που διενεργούν την κατάψυξη και τη διαχείριση των δειγμάτων. Συνήθως, η συνιστώμενη περίοδος αποθήκευσης των ωαρίων είναι μεταξύ 5 και 10 ετών.
Ποιο είναι το κόστος της κατάψυξης ωαρίων στην Ελλάδα;
Το κόστος της διαδικασίας κατάψυξης ωαρίων μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τη χώρα και το κλιμακούμενο σύστημα χρεώσεων του κάθε κέντρου αναπαραγωγής. Στην Ελλάδα, το κόστος της διαδικασίας είναι συνήθως αρκετά υψηλό και μπορεί να κυμαίνεται από 1500 ευρώ έως 4000 ευρώ ανά κύκλο κατάψυξης, ανάλογα με το κέντρο αναπαραγωγής και τις προσφερόμενες υπηρεσίες.
Επιπλέον, υπάρχουν και άλλες δαπάνες που σχετίζονται με τη διαδικασία, όπως η συλλογή των ωαρίων, η επεξεργασία τους και η αποθήκευση σε ειδικούς κρυοθερμικούς κάδους σε υγρό άζωτο, που μπορεί να προσθέσει επιπλέον κόστος. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το κόστος μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον αριθμό των ωαρίων που θα καταψυχθούν και τον αριθμό των κύκλων κατάψυξης που θα διεξαχθούν.
Ποια κέντρα κατάψυξη; ωαρίων υπάρχουν στην Ελλάδα;
Υπάρχουν αρκετά κέντρα κατάψυξης ωαρίων στην Ελλάδα, τα οποία παρέχουν τις αντίστοιχες υπηρεσίες στους ασθενείς. Μερικά από αυτά τα κέντρα είναι τα ακόλουθα:
- Embryolab – Θεσσαλονίκη
- IASO – Αθήνα
- Genesis – Αθήνα
- IVF Athens Center – Αθήνα
- ΙΑΣΩ ΝΙΜΤΣ – Αθήνα
- ΑΜΑ ΜΗΤΕΡΑ – Θεσσαλονίκη
- Βιοιατρικό Κέντρο Αθηνών – Αθήνα
- Κέντρο Αναπαραγωγής IVF Παπανικολάου – Θεσσαλονίκη
Αυτά τα κέντρα προσφέρουν υπηρεσίες κατάψυξης ωαρίων και άλλων εκλεκτικών μεθόδων αναπαραγωγής στους ασθενείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα αναπαραγωγής.
Ο Θοδωρής Καλαμπόκας στην Πελίνα Θεοδοσίου για την κατάψυξη ωαρίων, ως μέσο διατήρησης της γονιμότητας της γυναίκας (video).
Δείτε επίσης: Ενημερωθείτε αναλυτικά για την εξωσωματική γονιμοποίηση
