Οι ωοθήκες είναι όργανα μεγέθους αμυγδάλου – ένα σε κάθε πλευρά της μήτρας – που αποθηκεύουν τα ωάρια και παράγουν γυναικείες ορμόνες. Όταν έχετε καρκίνο των ωοθηκών, τα κακοήθη κύτταρα αρχίζουν να αναπτύσσονται στις ωοθήκες. Ο καρκίνος που ξεκινά σε άλλο μέρος του σώματός σας μπορεί επίσης να εξαπλωθεί ή να κάνει μετάσταση στις ωοθήκες σας, αλλά δεν θεωρείται καρκίνος των ωοθηκών.
Τι τον προκαλεί;
Οι ερευνητές έχουν πολλές θεωρίες, αλλά κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς προκαλεί τον καρκίνο των ωοθηκών. Οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να βρουν ούτε μία χημική ουσία στο περιβάλλον μας ή στη διατροφή μας που να μπορεί να συνδεθεί ειδικά με τον καρκίνο των ωοθηκών, σε αντίθεση με κάποια άλλα είδη καρκίνου.
Ορισμένα πράγματα – η γενετική προδιάθεση ή ο τρόπος που ζείτε – μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες να πάθετε καρκίνο των ωοθηκών, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα τον αποκτήσετε.
Ορισμένοι καρκίνοι των ωοθηκών συνδέονται με γονιδιακές αλλαγές που ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά σε οικογένειες με πολλές περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Αυτές οι μεταλλάξεις ονομάζονται BRCA1 (γονίδιο καρκίνου του μαστού 1) και BRCA2 (γονίδιο καρκίνου του μαστού 2).
ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ – ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ
Εάν η οικογένειά σας καταγόταν από την Ανατολική Ευρώπη ή εάν έχετε Εβραίους προγόνους Ασκενάζι, οι πιθανότητες να έχετε μία από τις μεταλλάξεις BRCA είναι μεγαλύτερες.
Ένα άλλο σύνολο γονιδιακών μεταλλάξεων που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών σας είναι αυτό που προκαλεί το σύνδρομο Lynch, που ονομάζεται επίσης κληρονομικός μη πολυποδικός καρκίνος του παχέος εντέρου ή HNPCC.
Εάν ένας από τους στενούς συγγενείς σας (γιαγιά, μητέρα, αδερφή, κόρη) είχε καρκίνο των ωοθηκών, έχετε επίσης αυξημένο κίνδυνο, ακόμα κι αν ο καρκίνος τους δεν συνδέθηκε με γενετική μετάλλαξη. Ο κίνδυνος σας αυξάνεται, επίσης, εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, καρκίνου του παχέος εντέρου, καρκίνου της μήτρας ή καρκίνου του ορθού.
Ο κίνδυνος σας είναι υψηλότερος, εάν είχατε άλλο τύπο καρκίνου, όπως μελάνωμα ή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Άλλα πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών περιλαμβάνουν:
- Ηλικία. Λίγες γυναίκες κάτω των 40 ετών εμφανίζουν καρκίνο των ωοθηκών. Οι περισσότερες γυναίκες το παθαίνουν μετά την εμμηνόπαυση.
- Παχυσαρκία. Εάν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι 30 ή υψηλότερος, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ο κίνδυνος σας μπορεί να αυξηθεί, αλλά αυτές οι μελέτες είναι ασαφείς.
- Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης. Αν και δεν είναι οριστικές, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η χρήση οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο.
Οι πιθανότητές σας να πάθετε καρκίνο των ωοθηκών επηρεάζονται επίσης από το αναπαραγωγικό σας ιστορικό: πότε άρχισε και τελείωσε η περίοδός σας, αν είχατε παιδιά και σχετικά θέματα. Έχετε περισσότερες πιθανότητες να πάθετε καρκίνο των ωοθηκών εάν:
- Δεν γεννήσατε ποτέ.
- Κάνατε το πρώτο σας παιδί μετά τα 30.
- Η περίοδός σας ξεκίνησε πριν από την ηλικία των 12 ετών.
- Μπήκατε στην εμμηνόπαυση μετά τα 50.
- Δεν πήρατε ποτέ αντισυλληπτικά χάπια.
- Βιώσατε υπογονιμότητα, ακόμα κι αν δεν πήρατε φάρμακα γονιμότητας για τη θεραπεία της.
3d ανατομικό μοντέλο των ωοθηκών
Άλλα πράγματα που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών περιλαμβάνουν:
- Κάπνισμα
- Χρήση ενδομήτριας συσκευής ή IUD (οι ερευνητές διαφωνούν σχετικά με το αν αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο)
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), ένα πρόβλημα με το ενδοκρινικό σας σύστημα που οδηγεί σε μεγέθυνση των ωοθηκών
- Λήψη μεγάλων δόσεων οιστρογόνων για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς προγεστερόνη
- Ιστορικό ενδομητρίωσης (η επένδυση της μήτρας σας μεγαλώνει σε λάθος μέρος)
Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η χρήση ταλκ κοντά στα γεννητικά σας όργανα συνδέεται με καρκίνο των ωοθηκών, αλλά τα στοιχεία σχετικά με αυτό δεν είναι ξεκάθαρα.
Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με επιλογές πρώιμου προληπτικού ελέγχου, όπως εξετάσεις αίματος και απεικόνιση πυέλου, εάν οποιοσδήποτε από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου ισχύει για εσάς.
