Αντιμετώπιση Υποτροπής Καρκίνου Ωοθηκών: Κλινικές Πληροφορίες
Η υποτροπή του καρκίνου των ωοθηκών είναι συχνή, καθώς πάνω από το 70% των ασθενών με επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών θα παρουσιάσουν υποτροπή, ακόμη και μετά από αρχική επιτυχή θεραπεία. Η αντιμετώπιση βασίζεται σε εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως:
- Ο χρόνος από την τελευταία χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα (platinum-free interval)
- Τα χαρακτηριστικά της υποτροπής (τοπική ή διάχυτη νόσος)
- Η συνολική κλινική κατάσταση της ασθενούς
- Οι προηγούμενες θεραπείες και η ανταπόκριση σε αυτές
1.
Κατηγοριοποίηση της υποτροπής
Η υποτροπή διακρίνεται σε:
- Πλατινοευαίσθητη υποτροπή (Platinum-sensitive relapse):
- Υποτροπή >6 μήνες από την τελευταία θεραπεία με πλατίνα.
- Θεραπευτική στρατηγική: Χημειοθεραπεία με πλατίνα σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα (π.χ. πακλιταξέλη, γεμσιταβίνη, πεγκυλιωμένη δοξορουβικίνη).
- Συχνή χρήση αντι-αγγειογενετικών παραγόντων (όπως bevacizumab) και παραγόντων συντήρησης όπως PARP αναστολείς (π.χ. olaparib, niraparib), ειδικά σε ασθενείς με μετάλλαξη BRCA.
- Πλατινοανθεκτική υποτροπή (Platinum-resistant relapse):
- Υποτροπή <6 μήνες από την τελευταία θεραπεία με πλατίνα.
- Η πρόγνωση είναι φτωχότερη.
- Θεραπευτική στρατηγική: Μονήρης χημειοθεραπεία (π.χ. πεγκυλιωμένη δοξορουβικίνη, τοποτεκάνη, γεμσιταβίνη). Μπορεί να συνδυαστεί με bevacizumab, εφόσον είναι ανεκτό.
- Σκέψη για συμμετοχή σε κλινικές δοκιμές.
- Πλατινοανθεκτική ή πολλαπλά υποτροπιάζουσα νόσος με εξάντληση θεραπευτικών επιλογών:
- Ενίσχυση της παρηγορικής φροντίδας και εστίαση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
2.
Χειρουργική επανεπέμβαση
Η δευτερογενής κυτταρομειωτική χειρουργική μπορεί να εξεταστεί σε πλατινοευαίσθητες υποτροπές, υπό την προϋπόθεση:
- Η νόσος είναι περιορισμένη
- Ο ασθενής είναι σε καλή γενική κατάσταση
- Υπάρχει πιθανότητα επίτευξης πλήρους κυτταρομείωσης
3.
Συντήρηση μετά από ανταπόκριση στη θεραπεία υποτροπής
- Για BRCA θετικές ασθενείς: PARP αναστολείς όπως olaparib ή niraparib.
- Για BRCA αρνητικές αλλά HRD θετικές: niraparib ή συνδυασμοί με bevacizumab.
- Η επιλογή βασίζεται σε γενετική ταξινόμηση, απόκριση και ανεκτικότητα.
4.
Γενετικός έλεγχος και μοριακή καθοδήγηση
- Ο έλεγχος για BRCA1/2 μεταλλάξεις και HRD status είναι κρίσιμος για τον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής.
- Εξετάζεται επίσης η χρήση μοριακού προφίλ (next-generation sequencing) σε υποτροπιάζουσες νόσους για στοχευμένες θεραπείες.
Συμπεράσματα
Η αντιμετώπιση της υποτροπής στον καρκίνο των ωοθηκών απαιτεί πολυπαραγοντική προσέγγιση και εξατομίκευση. Η συνεχής πρόοδος στη μοριακή βιολογία και οι νεότεροι στοχευμένοι παράγοντες, όπως οι PARP αναστολείς και οι ανοσοθεραπείες, αλλάζουν το θεραπευτικό τοπίο και προσφέρουν νέες ελπίδες στους ασθενείς.
.
.
,
,
,
,
,
Ο Dr Μ. Καλαμπόκας είναι ειδικός στη Γυναικολογική Ογκολογία, Λαπαροσκόπηση, Κολποσκόπηση