Έκτοπη – Εξωμήτρια κύηση

ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ

Περιγραφή της εξωμήτριας κύησης

Μία από τις πιο σοβαρές και συχνά απειλητικές για τη ζωή παθήσεις που καλείται να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει ένας γυναικολόγος, είναι η εξωμήτρια ή έκτοπη κύηση. Σε μια φυσιολογική κύηση το έμβρυο “προωθείται” στη μήτρα και συγκεκριμένα στην ενδομήτρια κοιλότητα, όπου και εμφυτεύεται. Αντιθέτως, στην έκτοπη κύηση το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται εκτός του ενδομητρίου. Η πιο συχνή θέση εντόπισης της εξωμητρίας εγκυμοσύνης είναι η σάλπιγγα, ενώ πιο σπάνια μπορεί να είναι στις ωοθήκες ή αλλού στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Σπανιότερα μπορεί να έχουμε την ταυτόχρονη ύπαρξη ενδομήτριας και εξωμήτριας κύησης, παθολογική κατάσταση που καλείται ετερότοπη κύηση.

Τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν έκτοπη κύηση ποικίλλουν. Διάφορες παθήσεις, όπως ανατομικές ανωμαλίες διάπλασης των σαλπίγγων, φλεγμονές της πυέλου ( σαλπιγγίτιδες, κυρίως γονοκοκκικής και χλαμυδιακής αιτιολογίας ), προηγηθείσες επεμβάσεις στην πύελο, ενδομητρίωση, προηγηθείσα έκτοπη κύηση, χρήση ενδομήτριων σπειραμάτων, μπορούν να προκαλέσουν ολική ή μερική απόφραξη και μεταβολή στη λειτουργικότητα των σαλπίγγων, με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η μετάβαση του εμβρύου στη φυσιολογική του θέση, δηλαδή στο ενδομήτριο.

Η εξωμήτρια κύηση είναι σοβαρή κατάσταση που απαιτεί ιατρική προσοχή, καθώς μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία της γυναίκας.

Οι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εξωμήτριας κύησης περιλαμβάνουν προηγούμενες εξωμήτριες κυήσεις, παρεμβάσεις στις σάλπιγγες της μήτρας, κάπνισμα, χρήση προφυλακτικών, χρήση του αφροδισιακού επιστραγαλίδιου (IUD) και εμβρυϊκή ανεμβολία.

Τα συμπτώματα της εξωμήτριας κύησης μπορεί να περιλαμβάνουν αιφνίδιο ή αιματηρό άλγος στην κάτω κοιλιακή περιοχή, αιμορραγία από το αιδοίο ή τον πρωκτό.

Πόσο σοβαρή κατάσταση είναι;

Η εξωμήτρια κύηση είναι μια σοβαρή πάθηση που απαιτεί άμεση ιατρική προσοχή. Αν δεν ανιχνευθεί και δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία της γυναίκας.

Η εξωμήτρια κύηση μπορεί να προκαλέσει εσωτερική αιμορραγία, που μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας και να απαιτήσει άμεση χειρουργική παρέμβαση. Επίσης, η εξωμήτρια κύηση μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους αγωγούς της μήτρας ή σε άλλα μέρη του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας, προκαλώντας μόνιμες βλάβες στην υγεία της γυναίκας και επηρεάζοντας την ικανότητά της να έχει μελλοντικές κυήσεις.

Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να ανιχνευθεί η εξωμήτρια κύηση το συντομότερο δυνατόν και να ακολουθηθεί ιατρική αξιολόγηση και αγωγή για την αποφυγή των πιθανών επιπλοκών.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εξωμήτριας κύησης;

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εξωμήτριας κύησης. Ορισμένοι από αυτούς περιλαμβάνουν:

Προηγούμενο ιστορικό εξωμήτριας κύησης: Οι γυναίκες που έχουν ήδη υποστεί μία εξωμήτρια κύηση έχουν αυξημένο κίνδυνο να έχουν παρόμοια εμπειρία στο μέλλον.
Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στις σάλπιγγες της μήτρας: Οι γυναίκες που έχουν υποστεί προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στις σάλπιγγες, όπως αφαίρεση ή αντεστραμμένη στείρωση, έχουν αυξημένο κίνδυνο εξωμήτριας κύησης.
Χρήση εμβρυοκτόνων: Η χρήση ορισμένων εμβρυοκτόνων ή άλλων μεθόδων αντισύλληψης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εξωμήτριας κύησης σε περίπτωση αποτυχίας της αντισύλληψης.
Παθήσεις των σαλπίγγων: Παθήσεις των σαλπίγγων της μήτρας, όπως φλεγμονές, παρασίτωση ή άλλες ανωμαλίες, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της εξωμήτριας κύησης.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει;

Οι εξωμήτριες κυήσεις μπορεί να μην παρουσιάζουν συμπτώματα στα αρχικά τους στάδια και να ανακαλυφθούν κατά τη διάρκεια ενός εξεταστικού ελέγχου, όταν η κύηση είναι ακόμα στα πρώτα στάδιά της. Ωστόσο, όταν υπάρχουν συμπτώματα, μπορεί να περιλαμβάνουν:

Πόνο στην κοιλιά ή στον πυελικό χώρο, που μπορεί να είναι ήπιος ή έντονος.
Αιμορραγία από τον κόλπο, που μπορεί να είναι ελαφριά ή σοβαρή.
Παρουσία ζαλάδας ή αδυναμίας.
Πόνο κατά την επαφή.
Έντονη πίεση στο πρωκτικό ή κοιλιακό μέρος.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι επίσης συμπτώματα άλλων παθήσεων και δεν αποτελούν αποκλειστικά ένδειξη εξωμήτριας κύησης.

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε μια εξωμήτρια κύηση ή αν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γυναικολόγο σας για περαιτέρω αξιολόγηση και αγωγή.

Η διάγνωση

Η διάγνωση της έκτοπης κύησης και ειδικότερα στα αρχικά στάδια δεν είναι εύκολη γιατί τα συμπτώματά της είναι τα ίδια με μιας φυσιολογικής ενδομήτριας κύησης (καθυστέρηση περιόδου με θετικό τεστ κύησης και, ίσως, κάποιες ασαφείς κοιλιακές ενοχλήσεις).

Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική γιατί μια καθυστέρηση μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή της γυναίκας. Έτσι κάθε γυναίκα, επί θετικού τεστ κυήσεως, πρέπει να απευθύνεται στο γυναικολόγο για να διαπιστωθεί αν η κύηση είναι ενδομήτρια ή μη.

Ο ποσοτικός προσδιορισμός της β-HCG σε συνδυασμό με τη ενδοκολπική υπερηχογραφία και την κλινική εξέταση τις περισσότερες φορές βάζουν τη διάγνωση της έκτοπης κύησης: στα αρχικά στάδια της εγκυμοσύνης, όπου η ενδομήτρια κύηση δεν μπορεί να αποδειχθεί υπερηχογραφικά, η β-HCG πρέπει περίπου να διπλασιάζεται σε χρονικό διάστημα 48 ωρών σε μια φυσιολογική ενδομήτριο κύηση. Αντίθετα, μια μικρότερη αύξηση ή σταθεροποίηση των τιμών σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο είναι ενδεικτικά, αλλά όχι αποδεικτικά, μιας έκτοπης κύησης.

Η ερμηνεία των υπερηχογραφικών ευρημάτων πάντως , σε συνδυασμό με τις τιμές της β-HCG, είναι καθοριστική στα “χέρια” του έμπειρου γυναικολόγου.. Η αναγνώριση “μαζών” στα εξαρτήματα συσχετίζεται με την εξωμήτρια κύηση και, στην περίπτωση που συνυπάρχει και καρδιακή λειτουργία εντός αυτών, η διάγνωση της εξωμήτριας κύησης θεωρείται βέβαιη.

Σε ποιο στάδιο της κύησης γίνεται αντιληπτή;

Μια εξωμήτρια κύηση μπορεί να γίνει αντιληπτή σε διάφορα στάδια, ανάλογα με τον τρόπο διάγνωσης και τον χρόνο που έχει προχωρήσει η κύηση. Συγκεκριμένα:

Υπερηχογραφική διάγνωση: Μια εξωμήτρια κύηση μπορεί να εντοπιστεί με υπερηχογράφημα κατά τον πρώτο τρίμηνο της κύησης, συνήθως μεταξύ της 5ης και 8ης εβδομάδας της κύησης.

Κλινικά συμπτώματα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εξωμήτρια κύηση μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα όπως πόνο στην κοιλιά, αιμορραγία από τον κόλπο ή άλλα συμπτώματα, που μπορούν να οδηγήσουν σε ιατρική αξιολόγηση και διάγνωση.

Χειρουργική επέμβαση: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εξωμήτρια κύηση μπορεί να ανιχνευθεί κατά την διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, για παράδειγμα αν κάποια υποβληθεί σε χειρουργική αφαίρεση του εξωμήτριου αγωγού λόγω άλλων αιτιών.

Ποια είναι τα ποσοστά εμφάνισης εξωμήτριας κύησης

Τα ποσοστά εμφάνισης της εξωμήτριας κύησης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία, το ιατρικό ιστορικό της γυναίκας, και άλλους παράγοντες. Ωστόσο, συνολικά, η εξωμήτρια κύηση θεωρείται σχετικά σπάνια σε σχέση με τις κυήσεις που εξελίσσονται μέσα στη μήτρα.

Σύμφωνα με την ιατρική βιβλιογραφία, το ποσοστό των εξωμήτριων κυήσεων αναφέρεται να κυμαίνεται περίπου από 1% έως 2% όλων των κυήσεων. Ωστόσο, το πραγματικό ποσοστό μπορεί να είναι δυσδιάκριτο, καθώς οι εξωμήτριες κυήσεις μπορεί να είναι δύσκολο να ανιχνευθούν ή να διαγνωστούν νωρίς, και να παρουσιάζουν ποικίλα συμπτώματα ή να παραμένουν ασυμπτωματικές. Επομένως, η έγκαιρη διάγνωση και η ιατρική παρακολούθηση είναι σημαντικές για την ανίχνευση και τη διαχείριση της εξωμήτριας κύησης.

Πως αντιμετωπίζεται, υπάρχουν θεραπείες;

Η αντιμετώπιση της εξωμήτριας κύησης εξαρτάται από τη θέση και το μέγεθος της εμφάνισης, καθώς και από την κλινική κατάσταση της γυναίκας. Οι εξωμήτριες κυήσεις απαιτούν ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό.

Οι πιθανές θεραπευτικές προσεγγίσεις για την εξωμήτρια κύηση μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:

Φαρμακευτική θεραπεία: Η φαρμακευτική θεραπεία γίνεται κυρίως με τη χορήγηση μεθοτρεξάτης (μιας ουσίας που παρεμποδίζει τη σύνθεση του DNA στο αναπτυσσόμενο έμβρυο), αν πληρούνται ορισμένες κλινικές προϋποθέσεις.
Χειρουργική επέμβαση: Η χειρουργική αντιμετώπιση έγκειται στην αφαίρεση του εξωμήτριου κυήματος και στην περίπτωση της σαλπιγγικής κύησης συνήθως μιλάμε για σαλπιγγεκτομή- αφαίρεση ολόκληρης της σάλπιγγας, η οποία άλλωστε δύσκολα θα είναι λειτουργική μετά την εξωμήτριο κύηση. Αυτή μπορεί να γίνει είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοικτό χειρουργείο (λαπαροτομία).

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η εξωμήτρια κύηση είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση και η αντιμετώπισή της πρέπει να γίνεται μόνο από εξειδικευμένο γυναικολόγο.

Τέλος να σημειωθεί ότι γυναίκες με ιστορικό έκτοπης κύησης έχουν αυξημένο κίνδυνο κατά 8%-25% να ξανά έχουν έκτοπη κύηση στο μέλλον, κάτι που πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη στην προσέγγιση της ασθενούς.

Η εξωμήτρια κύηση μπορεί να ολοκληρωθεί με γέννα;

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, η εξωμήτρια κύηση μπορεί να ολοκληρωθεί με γέννα, αλλά αυτό είναι ασυνήθιστο και συνήθως συνδέεται με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και τη ζωή της γυναίκας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις της εξωμήτριας κύησης, πρέπει να αφαιρεθεί ιατρικά με φαρμακευτική θεραπεία ή χειρουργική επέμβαση. Στην περίπτωση της φαρμακευτικής θεραπείας, το έμβρυο μπορεί να αποβληθεί με τη χρήση φαρμάκων όπως η μεθοτρεξάτη, η οποία βοηθά στην αποβολή του εμβρύου. Στην περίπτωση της χειρουργικής επέμβασης, το έμβρυο αφαιρείται από τον γυναικολόγο μέσω λαπαροσκοπικής ή ανοιχτής εκτομής.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η εξωμήτρια κύηση είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση και η αντιμετώπιση της πρέπει να γίνεται μόνο από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση της εξωμήτριας κύησης είναι σημαντικές για την υγεία της γυναίκας.

Η κολποσκόπηση μπορεί να ανιχνεύσει μια εξωμήτρια κύηση;

Η κολποσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό μιας εξωμήτριας κύησης, αλλά δεν είναι πάντα το πιο αποτελεσματικό μέσο ανίχνευσης. Η κολποσκόπηση είναι μια ιατρική διαδικασία κατά την οποία ένας λεπτός ευέλικτος σωλήνας με φωτισμό και κάμερα, γνωστός ως κολποσκόπος, εισάγεται στον κόλπο της γυναίκας προκειμένου να εξετάσει τον τράχηλο της μήτρας και το εσωτερικό της κολπικής περιοχής.

Η κολποσκόπηση μπορεί να δείξει σημάδια ύπαρξης εξωμήτριας κύησης, όπως παρουσία αίματος στον τράχηλο της μήτρας, εμφάνιση εξωμήτριου ιστού, ή εμφάνιση του εμβρύου ή του ωοθηκικού σάκου εκτός της μήτρας. Ωστόσο, η κολποσκόπηση μπορεί να μην είναι πάντα αρκετή για τον ακριβή και οριστικό καθορισμό μιας εξωμήτριας κύησης. Άλλες εξετάσεις , όπως υπερηχογράφημα και αιματολογικά τεστ, μπορεί να απαιτηθούν για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Εξωμήτρια κύηση μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση

Είναι δυνατόν να συμβεί εξωμήτρια κύηση μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF). Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια τεχνική αναπαραγωγικής ιατρικής κατά την οποία το έμβρυο δημιουργείται στο εργαστήριο και μεταφέρεται στον εσωτερικό της μήτρας της γυναίκας. Ωστόσο, μπορεί να συμβεί να προκληθεί εξωμήτρια κύηση αν και το έμβρυο έχει μεταφερθεί επιτυχώς στη μήτρα μετά την εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η εξωμήτρια κύηση μετά από IVF αποτελεί σοβαρή κατάσταση και απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση. Οι κύριες αιτίες εξωμήτριας κύησης μετά από IVF περιλαμβάνουν ανατροπή του εμβρύου εκτός του εσωτερικού της μήτρας και μεταφορά του στις σάλπιγγες των ωαρίων ή άλλες περιοχές της αναπαραγωγικής οδού. Η διάγνωση της εξωμήτριας κύησης μετά από IVF συνήθως γίνεται με υπερηχογράφημα και άλλες εξετάσεις, και η αντιμετώπισή της μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση ή φαρμακευτική θεραπεία.

Η εξωμήτρια κύηση φαίνεται στο τεστ εγκυμοσύνης;

Η εξωμήτρια κύηση δεν είναι συνήθης αιτία για θετικό αποτέλεσμα στο τεστ εγκυμοσύνης. Τα τεστ εγκυμοσύνης μετρούν το επίπεδο της ορμόνης της χοριακής γοναδοτροπίνης (hCG) στα ούρα ή στο αίμα, η οποία αυξάνεται κατά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, σε περίπτωση εξωμήτριας κύησης, το έμβρυο ενδέχεται να παραμείνει στις σάλπιγγες, τον τράχηλο της μήτρας ή άλλες περιοχές εκτός της μήτρας, και να μην φαίνεται στο τεστ εγκυμοσύνης.

Σε περίπτωση ύποπτης εξωμήτριας κύησης, οι γυναίκες πρέπει να ζητήσουν ιατρική αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένης της υπερηχογραφίας και άλλων απαραίτητων εξετάσεων για την ακριβή διάγνωση.

Η εξωμήτρια κύηση είναι σοβαρή κατάσταση που απαιτεί ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση, και η αυτοδιάγνωση μέσω των τεστ εγκυμοσύνης δεν είναι αρκετή για τον καθορισμό της.

Εξωμήτρια εγκυμοσύνη και β-χοριακή

Η β-χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG) είναι μια ορμόνη που παράγεται από το έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη και μετριέται συχνά στο αίμα ή στο ούρο ως μέθοδος διάγνωσης της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, σε περίπτωση εξωμήτριας κύησης, η β-χοριακή γοναδοτροπίνη μπορεί να είναι υψηλή ή χαμηλή, ανάλογα με τη θέση του εμβρύου εκτός της μήτρας.

Συγκεκριμένα, σε περίπτωση εξωμήτριας κύησης, η β-χοριακή γοναδοτροπίνη μπορεί να αυξηθεί πιο αργά από ό,τι στην κανονική εγκυμοσύνη, και οι τιμές της μπορεί να είναι χαμηλότερες από τις αναμενόμενες για τον συγκεκριμένο αριθμό εβδομάδων εγκυμοσύνης. Ως εκ τούτου, η μέτρηση της β-χοριακή γοναδοτροπίνης μόνο δεν είναι αρκετή για τον οριστικό προσδιορισμό της εξωμήτριας κύησης, και θα πρέπει να συνοδεύεται από άλλες διαγνωστικές εξετάσεις, όπως η υπερηχογραφία, για τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης του εμβρύου.